"Czarodziej", jeden z ostatnich tekstów Nabokova napisanych po rosyjsku, powstał w drugiej połowie 1939 roku.
To swego rodzaju pra-Lolita, pierwsze samodzielne opracowanie literackie pomysłu wykorzystanego później w najsłynniejszej powieści autora. Zarazem jednak jest to całkowicie samodzielny utwór, napisany z dużym artyzmem i ogromną świadomością formy.
Nic dziwnego, że odnalazłszy po latach ten - jak mu się zdawało - nieistniejący już tekst, pisarz nazwał go w liście "pięknym okruchem prozy rosyjskiej, precyzyjnym i przejrzystym".
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialności: Vladimir Nabokov ; tłumaczenie Anna Kołyszko.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Akcja “Fałszywej wagi" rozgrywa się w galicyjskim miasteczku Złotogród na krańcach Cesarstwa, do którego przybywa Anzelm Eibenschütz, by objąć posadę cechmistrza. Cesarstwo chwieje się w posadach, już za chwilę o jego losach zdecydują gwałtowne ruchy odśrodkowe.
Jak trafnie zauważył brytyjski krytyk Julian Evans, jego proza ma dziewiętnastowieczny élan, natomiast jego poczucie absurdu egzystencji jest całkowicie nowoczesne i stawia go w rzędzie największych pisarzy XX wieku. Istnieje takie określenie angielskie, a poets’ poet, poeta ulubiony przez poetów. W odniesieniu do Josepha Rotha można by je zmodyfikować i nazwać go a writers’ writer. Z najwyższą atencją odnoszą się do jego twórczości nobliści Nadine Gordimer i J. M. Coetzee, autorzy przenikliwych szkiców poświęconych jego dziełu.
Często wracam do Fałszywej wagi, by jeszcze raz dać się oczarować tej nostalgicznej opowieści, rytmicznej jak poemat prozą, w doskonałym przekładzie Aleksandra Wata. Swego czasu usiłowałam nakłonić do jej ekranizacji nieżyjącego już reżysera. Nie zdawałam sobie sprawy, że w latach siedemdziesiątych zrealizowano w Niemczech film telewizyjny na jej podstawie. A zresztą - czy to konieczne? Powieści Rotha charakteryzują się taką plastycznością opisu, że czytelnik w trakcie ich lektury sam ogląda swój indywidualny film.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialności: Joseph Roth ; przełożył Aleksander Wat ; wstęp Renata Gorczyńska.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Roth umarł proroczo w 1939 roku. Jeszcze wszyscy żyli - za chwilę to się miało zmienić. W ostatnim roku życia pisze obfitującą w pogodne rozwiązania Legendę o świętym pijaku. Tak umie rozklepać swą pozornie realistyczną prozę, że te pełne słodyczy epizody nikomu nie przeszkadzają. Przeciwnie. Roth, jak często bywa u ludzi o sentymentalnym usposobieniu, lubi dobre zakończenia.
Księga Hioba kończy się dobrze, "I żył jeszcze Ijob potem sto czterdzieści lat i oglądał dzieci swoje, i dzieci dzieci swych, aż do czwartego pokolenia. I umarł Ijob stary i syt dni". Roth, ma się rozumieć, przebija to zakończenie. Jego Hiob (udręczony końcowymi cudami) żyje nadal. I nie dziwota. Nieskazitelne opowieści mają zapewniony żywot wieczny. [Jerzy Pilch]
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialności: Józef Roth ; przełożył Józef Wittlin ; wstęp Jerzy Pilch.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
“W banalnym łańcuchu konsekwencji negatywnych i przypadkowych rozbłyśnie chaos egzystencjalny i społeczny. Roth jest mistrzem w snuciu cienkich i ledwie widocznych nici maleńkich pomyłek, wydarzeń mało znaczących, przypadków banalnych i pozornie pozbawionych następstw, drobnych ustępstw i nieświadomych zaniedbań, które niepostrzeżenie oplatają jednostkę w sieć, z której nie sposób się uwolnić, w pułapkę bez wyjścia.
W Historii tysiąca i drugiej nocy Roth osiągnie szczyt swoich poetyckich możliwości w tym kierunku, rysując z ukrytym, lecz porywającym potencjałem narracji błahy, ale fatalny łańcuch pomyłek i niewielkich upadków, które doprowadzą Taittingera do ruiny, a frywolny układ społeczny zastąpi tutaj, z nie mniejszą mocą, antyczne przeznaczenie". Claudio Magris
Hotel "Savoy" jest wielką powieściową metaforą drogi na Zachód, widzianej jako błędna ścieżka ku pustyni, coraz dalej od Ziemi Obiecanej, jak podróż do Sodomy; hotel i jego piętra uporządkowane wedle hierarchii społecznej, przypominające kręgi dantejskiego świata, symbolizują piekło i śmierć.
Hotel "Savoy" jest zbudowany jak scenariusz filmowy, jak seria obrazów czy sekwencji (coś w rodzaju nemezis kina w stosunku do Rotha, który go nienawidził ze ślepą zaciekłością); można by zauważyć, że powieść jest skonstruowana jak nieskończona gra przenikań, które rozpadają się na okruchy, fragmenty i pojedyncze detale - odmalowane z suchą realistyczną precyzją godną Neue Sachlichkeit - w płynnym kontekście ogólnej irrealności i niepewności. Jak na obrazach Chagalla elementy świata żydowskiego są osadzone w ramach rozpadającego się świata paryskiego, tak też w Hotelu "Savoy" strzępy rozdrobnionej nowoczesności splatają się z epickim archaizmem motywów żydowskich: obojętność żebraków i pokątnych handlarzy walutą, dziwny pogrzeb w czasie zamieszek, cmentarz żydowski, majestat milionera Bloomfielda, niezepsutego Zachodem. Claudio Magris
Jedno z najważniejszych świadectw więźnia łagru i zarazem jeden z najistotniejszych utworów w historii polskiej i światowej literatury XX wieku.
Wstrząsająca wiwisekcja mechanizmów sowieckiego totalitaryzmu i obraz ludzkiej natury wystawionej na najcięższą z prób. Słowem: książka, którą - jak stwierdził Albert Camus - "powinno się wydawać i czytać we wszystkich krajach świata".
"Są to opowieści o niewyobrażalnym zdziczeniu i upodleniu ludzi, ale też - o heroicznym poszukiwaniu nadziei i wolności, miłości i przyjaźni, a więc uczuć, które obóz miał całkowicie zniszczyć". Włodzimierz Bolecki
"Jako dwudziestoletni chłopiec znalazłem się w samym środku totalitarnego wieku i [.] w łagrze sowieckim uczyłem się, na czym polega w praktyce ta «nowa moralność», którą postanowili wprowadzić w życie ideolodzy totalitaryzmu. Uczyłem się więc na własnej skórze, jakie są zasady, podstępy i zasadzki zastawione przez totalitaryzm na człowieka — i jakie wynikają z niego zagrożenia dla naszego człowieczeństwa". Gustaw Herling-Grudziński
UWAGI:
Indeks. Oznaczenia odpowiedzialności: Gustaw Herling-Grudziński; pod redakcją Włodzimierza Boleckiego ; opracowali Sylwia Błażejczyk-Mucha, Włodzimierz [>>] Bolecki, Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz, Anna Demadre-Synoradzka, Irena Furnal, Elżbieta Kosieradzka, Zdzisław Kudelski, Joanna Kula, Andrzej Mietkowski, Magdalena Śniedziewska, Mirosław Wójcik, Maria Zadencka, Marek Zybura.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępnych jest 5 egzemplarzy. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
