Był 15 sierpnia 1919 roku. Oczekujący od wielu godzin na wypłatę tłum górników stracił cierpliwość i wtargnął na plac mysłowickiej kopalni. Oddziały niemieckiego Grenzschutzu otworzyły ogień do nieuzbrojonych ludzi. Według oficjalnych danych zginęło sześć osób, w tym dwoje dzieci, a mysłowicka masakra stała się iskrą, która rozpoczęła otwarty konflikt o najcenniejsze i najlepiej rozwinięte gospodarczo ziemie zamieszkałe wówczas przez Polaków.
Ryszard Kaczmarek, niezrównany znawca historii Ślązaków, określa powstania śląskie mianem nieznanej wojny polsko-niemieckiej.
Powstania śląskie 1919-1920-1921 to pierwsza od dekad popularna publikacja dotycząca tych najgłośniejszych we współczesnej historii Śląska wydarzeń. Ryszard Kaczmarek dał się dotychczas poznać jako autor, który z równą uwaga przygląda się i spisom regimentów, i relacjom cywilów - również tym razem w ręce czytelników trafia pasjonująca książka nie tylko o realiach bitewnych, lecz także o życiu zwykłych Ślązaków wtrąconych w tryby wielkiej historii.
Powstania śląskie. składają się, wraz z Polakami w Wehrmachcie i Polakami w armii kajzera, na wielki tryptyk pozwalający poznać i w pełni zrozumieć historyczne uwarunkowania skomplikowanej śląskiej tożsamości.
UWAGI:
Indeks. Oznaczenia odpowiedzialności: Ryszard Kaczmarek.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Na tomik składają się artykuły ośmiu autorów z różnych dyscyplin naukowych (historii, literaturoznawstwa, nauk o kulturze i religii, nauk teologicznych, sztuk muzycznych). Wszystkie ukazują obraz powstań śląskich i plebiscytu górnośląskiego w literaturze, muzyce, kinomatografii oraz prasie.
Ilona Copik, Między historią a mitem – powstania śląskie według Kazimierza Kutza (wokół filmu Sól ziemi czarnej)
Krystyna Turek, Już na Śląsku powstańcy się zeszli. Powstania śląskie w polskiej pieśni ludowej
Maciej Fic, W drodze na Anaberg. Powstania śląskie w polskiej muzyce rockowej
Tobiasz Janikowski, Powstania śląskie jako akty terroru. Walka niepodległościowa z perspektywy niemieckojęzycznych pisarzy i publicystów
Krystian Węgrzynek, Od Augustyna Świdra do Szczepana Twardocha. Obraz powstań śląskich i plebiscytu w polskiej literaturze
Michał Skop, W drodze do plebiscytu górnośląskiego. Rywalizacja na łamach „Der schwarze Adler” i „Der weisse Adler”
Damian Bednarski, Obraz dwóch pierwszych powstań śląskich i przygotowań do plebiscytu na łamach watykańskiego dziennika „L’Osservatore Romano”
Mirosław Węcki, Obraz powstań śląskich na łamach „The New York Times”
Bibliografia
Streszczenia
Noty o autorach
Indeks nazwisk
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 185-194. Indeks. Streszczenia w języku angielskim i niemieckim przy pracach. Oznaczenia odpowiedzialności: pod [>>] redakcją Macieja Fica i Mirosława Węckiego ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Katowicach.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Poza zasięgiem : powstanie styczniowe (1863-1864) : 160. rocznica powstania styczniowego "Powstanie styczniowe (1863-1864) : 160. rocznica powstania styczniowego"
Poza zasięgiem - tak można określić tereny Górnego Śląska wobec zasięgu Powstanie styczniowego. Górny Śląsk nie był bowiem pod zaborami, nie był też obszarem walk w trakcie zrywów niepodległościowychw latach 1795-1918. Historia, tradycja i pamięć na Górny Śląsku jest więc niezaprzeczalnie inna, choć równie mocno prowadząca pokolenia Polaków do macierzy, co spełniło się w 1922 roku.
UWAGI:
Miejsce i rok wydania na podstawie serwisu e-ISBN. Wystawa: Instytut Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego, 21 czerwca 2023 r. - 25 sierpnia 2023 r., [>>] Katowice. Oznaczenia odpowiedzialności: autorzy tekstów plansz: dr Zdzisław Janeczek, dr Malwina Wojtala, dr Michał Spurgiasz.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Skąd Mała Francja w Bolesławcu, Bytomiu, Gliwicach, Zabrzu, koło Wałbrzycha?
W latach dwudziestych XX wieku kilkaset tysięcy Polaków wyjechało pracować we francuskich kopalniach. Po II wojnie światowej stara ojczyzna, która potrzebowała rąk do pracy, wezwała ich do powrotu. Wielu odpowiedziało na to wezwanie - wśród nich najbardziej znany polski Francuz, Edward Gierek.
We Francji byli obywatelami drugiej kategorii. Jednak to tam nauczyli się walczyć o swoje prawa, angażować społecznie i cenić drobne przyjemności codziennego życia. W Polsce czekały na nich nowe wyzwania i rozczarowania, a podziw otoczenia mieszał się z nieufnością.
Aleksandra Suława, zafrapowana losami urodzonego w Haillicourt dziadka, śledzi historie kilkanaściorga polskich Francuzek i Francuzów, świadków i uczestników burzliwych przemian, które Europa przechodziła w ubiegłym wieku.
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 395-402. Oznaczenia odpowiedzialności: Aleksandra Suława.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
W śląskim mieście mieszkał chłopiec, który miał bujną wyobraźnię i wyjątkowy talent do wplątywania się w kłopoty...Ośmioletni Mikołaj mieszka razem z rodzicami i siostrą w jednej ze starych kamienic na Górnym Śląsku. Rozgadany i ciekawy świata, bacznie obserwuje wszystko, co się wokół niego dzieje. A dzieje się bardzo dużo: jego wujek wraz żoną i córkami wyjeżdża do Anglii, bezczelna banda wyrostków sieje postrach w całej okolicy, a on sam już wkrótce wpadnie w poważne tarapaty...Jeśli chcecie lepiej poznać pełen tajemnic świat Górnego Śląska, dowiedzieć się, dlaczego ludzie mówią tu w kilku różnych językach i sprawdzić, kto piecze najlepszy na świecie jabczok, a także czym jest prawdziwa ślonsko godka, dajcie się porwać pełnej przygód opowieści Mikołaja. Razem z nim odwiedzicie podwórko za familokiem, pójdziecie na spacer z tchórzliwym psem Czarkiem i przekonacie się, że nie warto osądzać ludzi po pozorach, a każdy problem da się rozwiązać - jeśli tylko ma się wsparcie przyjaciół i rodziny.
Tom jest pokłosiem międzynarodowej konferencji historycznej z 2018 r., zorganizowanej przez IPN Katowice razem z Muzeum w Gliwicach. Składa się na niego 16 artykułów, poświęconych sytuacji w regionie górnośląskim w roku 1918. Teksty koncentrują się na roku 1918, ale także opisują wydarzenia wcześniejsze i późniejsze, traktując ten rok jako moment szerszego zjawiska transformacji politycznej i społecznej w regionie.
Poszczególne artykuły traktują o sytuacji geopolitycznej, kwestiach dyplomatycznych, przemianach sceny politycznej w regionie, radykalizacji społecznej, skrajnym ruchach prawicowych i lewicowych, oddźwiękach rewolucji niemieckiej 1918 r. na Górnym Śląsku, sytuacji ruchu polskiego, warunkach socjalnym oraz nastrojach społecznych i postawach mieszkańców wobec nowej sytuacji geopolitycznej powstałej wskutek klęski Rzeszy Niemieckiej oraz upadku monarchii Hohenzollernów.
Autorami są historycy z Polski i Niemiec, związani z różnymi ośrodkami akademickimi i instytutami badawczymi. Praca jest pierwszą tego typu, międzynarodową, próbą spojrzenia na sytuację regionu górnośląskiego w okresie przełomu.
UWAGI:
Materiały z międzynarodowej konferencji historycznej, 15-16 listopada 2018 r., Gliwice. Bibliografie przy referatach. Indeksy. Streszczenia w języku [>>] angielskim i niemieckim. Oznaczenia odpowiedzialności: pod redakcją Sebastiana Rosenbauma ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Muzeum w Gliwicach.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Roman Starak : ponad czasem = beyond time = au-dessus du temps Tytuł równoległy: "Ponad czasem ". Tytuł równoległy: "Au-dessus du temps ". Tytuł równoległy: "Beyond time ".
Biografia znakomitego artysty, malarza, grafika, profesora Romana Staraka.
Roman Starak - mistrz syntetycznej formy. W swojej twórczości przedstawia krajobraz przemysłowy powojennego Śląska, redukując obraz do geometrycznych figur-znaków. Odrzucając nadmiar treści ujawnia metafory miejsca i rolę człowieka w kontekście społeczności i krajobrazu. W publikacji znajdują się przede wszystkim prace graficzne wykonane w technice linorytu, ale również prace malarskie i rysunki.
"Roman Starak należy do twórców, których artystyczna droga, unosząc się ponad czasem, potrzebuje dziś tego czasu więcej, by być właściwie odczytana. A jednak w pełni odczytana być nie może, gdyż jej siła polega właśnie na tym, że się sprowadzić do tego słowa całkowicie nie pozwala; że nie pozwala się rozwarstwić na formę i treść, którą możemy zinterpretować, a następnie zamknąć w szufladzie". (Fragment wstępu Roman Starak: ponad czasem autorstwa Grzegorza Hańderka).
Publikacja wyróżniona w konkursie "Edycja 2017/2018" za zdecydowaną i wyrazistą typografię, oddającą klimat i charakter prac linorytniczych Romana Staraka.
Tekst w języku polskim, francuskim i angielskim.
UWAGI:
Tekst równoległy w języku polskim, angielskim, francuskim. Oznaczenia odpowiedzialności: [teksty Grzegorz Hańderek, Marta Anna Raczek-Karcz, Irma [>>] Kozina ; tłumaczenie na j. angielski Łukasz Kansy, tłumaczenie na j. francuski Grażyna Starak, Uta Hrehorowicz].
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
