Jeden dzień Iwana Denisowicza i inne opowiadania Tytuł oryginału: "Odin den` Ivana Denisoviča". Tytuł oryginału: "Matrënin dvor". Tytuł oryginału: "Slučaj na stancii Kočetovka".
Na tom ten składają się trzy głośne utwory: Jeden dzień Iwana Denisowicza, Zagroda Matriony oraz Zdarzenie na stacji Koczetowka. Więzień łagru, który każdego dnia musi walczyć o przetrwanie, prosta i dobra kobieta, "człek sprawiedliwy", biernie poddająca się temu, co przyniesie los, młody lejtnant, prawdziwy "człowiek radziecki", który bez wahania wydaje na pewną śmierć zbiegłego jeńca. Czy coś łączy bohaterów tak różnych opowiadań? Jeśli tak, to jest to poszukiwanie przestrzeni dla siebie - u każdego na własny sposób - w represyjnym, totalitarnym państwie, które każdemu wyznacza miejsce w szeregu.
Klasztor-więzienie na Wyspach Sołowieckich - pierwszy sowiecki obóz koncentracyjny zwiastujący nadejście nowej mrocznej epoki. W odizolowanej od świata kolonii mieszkają obok siebie czerwonoarmiści i ich byli przeciwnicy z wojny domowej, kryminaliści i przedrewolucyjna elita, intelektualiści, poeci i niepiśmienni chłopi, Kozacy i Czeczeni, czekiści i kontrrewolucjoniści, zachodni dyplomaci, aktorzy i kościelni hierarchowie. To dziwne fantasmagoryczne miejsce, w którym naturalnie sąsiadują ze sobą grypsera, język literacki i bolszewicka nowomowa, kaci zamieniają się miejscem z ofiarami, a bestialstwa czekistów są tak samo na porządku dziennym, jak salony literackie i konne przejażdżki.
W tej odludnej scenerii rosyjskiej Północy rozgrywa się tragiczna i piękna historia o miłości, samotności i granicach ludzkiej wolności. Klasztor - powieść porównywana przez krytyków swoim rozmachem i atmosferą do obrazów Boscha, dzieł Dostojewskiego i Czarodziejskiej góry Tomasza Manna - to największe wydarzenie literackie w Rosji w ostatnich latach.
Jest rok 1937. Piętnastoletnia Finka Irga Malinen romansuje z radzieckim agitatorem, a kiedy po jego wyjeździe okazuje się, że jest w ciąży, postanawia ruszyć za nim przez zieloną granicę do Związku Radzieckiego. Zamiast w ramiona ukochanego, trafia jednak do gułagu w Workucie. Tam zaprzyjaźnia się z inną więźniarką. Po uwolnieniu jedna z nich przybywa do wsi w Republice Maryjskiej, gdzie dzieją się dziwne rzeczy, których przyczyny tkwią w obozowej przeszłości. Czy kobiety są w stanie zamknąć obozowy rozdział w swoim życiu i zbudować przyszłość?
UWAGI:
Wydanie z roku 2017, pt.: Ćma. Oznaczenia odpowiedzialności: Katja Kettu ; z fińskiego przełożyła Bożena Kojro.