Książka jest popularnonaukową analizą przypadków ludobójstw. Autor w bardzo czytelny sposób definiuje samo pojęcie poprzez ukazanie różnych typów ludobójstwa i masowych zbrodni, ich przyczyn i wpływów na społeczeństwa, odwołując się do różnych teorii nauk społecznych.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 403-431. Indeks. Oznaczenia odpowiedzialności: Lech M. Nijakowski.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Mała wyspa i wielka polityka. Nowa powieść laureata Literackiej Nagrody Nobla to przewrotna dystopia, a zarazem niepokojąco współczesna opowieść o nas samych.
Kwiecień 1901 roku, nad imperium osmańskim zapada noc. Położoną gdzieś między Rodos a Kretą wyspę Minger atakuje niewidzialny wróg - dżuma. Liczba ofiar szybko rośnie, ale zaraza nie jest jedynym zabójcą. Ginie główny inspektor sanitarny Bonkowski Pasza. Na miejsce przybywają księżniczka Pakize, bratanica sułtana, i jej świeżo upieczony mąż, doktor Nuri Bej, który ma za zadanie zapanować nad zarazą i rozwiązać zagadkę śmierci inspektora. Wkrótce oczy całego świata zwrócą się na Minger, a jego muzułmańscy i chrześcijańscy mieszkańcy zaczną obwiniać o katastrofę siebie nawzajem. To statki handlowe z Aleksandrii czy może pielgrzymi z Mekki przywlekli na wyspę bakcyl dżumy? A może epidemii wcale nie ma? Minger staje się areną gwałtownych konfliktów - i gwałtownych namiętności.
Orhan Pamuk z wielkim narracyjnym kunsztem, pobrzmiewającym echem Tołstoja, Conrada i Camusa, odmalowuje świat fikcyjnej wyspy. Fantazja przenika się tu z rzeczywistością, a przeszłość z teraźniejszością. Losy jednostek zderzają się z wielką historią, strach z władzą, rozum z wiarą.
Pamuk od lat jest mistrzem budowania światów. Tworzy całe miasta, ulica po ulicy, cegła po cegle, zapach po zapachu. Na bitych 700 stronach zbudował więc Minger jako wielowymiarową bajkę, poprzecinaną przez opowieści o nacjonalizmie, pandemii, nowoczesności i tożsamości wspólnotowej. [Łukasz Wójcik, "Polityka"]
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialności: Orhan Pamuk ; przełożył Piotr Kawulok.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Pogrom kielecki wciąż stanowi ważny przedmiot debaty publicznej w Polsce. Dotyczyły go dwa śledztwa, prowadzone przez polskie władze powojenne. W pierwszym, które władze komunistyczne rozpoczęły natychmiast po masakrze, usiłowano dowieść, że była ona akcją zbrojnego podziemia. Pod koniec dochodzenia drugiego, prowadzonego po roku 1989, forsowano przede wszystkim hipotezę, że przyczyną pogromu była ubecka prowokacja.
Niniejsza książka, oparta na rozległej kwerendzie w Instytucie Pamięci Narodowej w latach 2013-2017 i innych archiwach, stanowi szczegółowy audyt obu tych postępowań. Było to również możliwe, ponieważ po śmierci Michała Chęcińskiego, świadka w śledztwie z lat 90., który był zwolennikiem tezy o radzieckiej prowokacji, autorce książki udostępniono jego archiwum domowe.
"Pod klątwą. Portret społeczny pogromu kieleckiego" to mikrohistoryczny fresk, odsłaniający wiele zupełnie nieznanych aspektów pogromu. Książka stawia sobie dwa główne cele. Zadaniem tomu pierwszego, zawierającego szczegółową analizę pogromu, jest prezentacja społecznego kontekstu, w którym stał się on możliwy: nastrojów, przekonań, światopoglądów, ścierających się w kieleckim życiu codziennym w drugim roku po wojnie. Celem tomu drugiego było skompletowanie najważniejszych źródeł dokumentujących to zdarzenie, w tym wielu niepublikowanych zeznań Żydów ocalałych z pogromu. Pozwoliły one na zrekonstruowanie doświadczenia ofiar oblężonych w domu przy ul. Planty 7. W dalszej perspektywie zgromadzona w tomie dokumentacja umożliwiła skorygowanie dotychczasowych list ofiar, z których aż 17 pozostało bez identyfikacji. Przyczynkiem do fenomenu świadectwa jest też zestawienie zeznań sprawców i ofiar, które dzieli pięć dekad pomiędzy śledztwami.
Dzieki protokołom przesłuchań z lat czterdziestych i dziewięćdziesiątych, dokumentom osobistym, prasowym i notarialnym, w książce zarysowano sylwetki osób składających się - z jednej strony - na kielecki tłum pogromowy, z drugiej na ówczesne instytucje władzy (Milicja Obywatelska, Wojsko Polskie, Urząd Bezpieczeństwa, Urząd Wojewódzki). Instytucje te, rekrutujące się z tego samego społeczeństwa, którego bezpieczeństwa strzegły, nie tylko nie opanowały krytycznej sytuacji, ale same włączyły się do pogromu. Analiza biografii aktorów zdarzenia odsłania zupełnie nieznaną nieideologiczną historię Polski oglądaną z perspektywy Kielc.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 569-587. Oznaczenia odpowiedzialności: Joanna Tokarska-Bakir.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Pogrom kielecki wciąż stanowi ważny przedmiot debaty publicznej w Polsce. Dotyczyły go dwa śledztwa, prowadzone przez polskie władze powojenne. W pierwszym, które władze komunistyczne rozpoczęły natychmiast po masakrze, usiłowano dowieść, że była ona akcją zbrojnego podziemia. Pod koniec dochodzenia drugiego, prowadzonego po roku 1989, forsowano przede wszystkim hipotezę, że przyczyną pogromu była ubecka prowokacja.
Niniejsza książka, oparta na rozległej kwerendzie w Instytucie Pamięci Narodowej w latach 2013-2017 i innych archiwach, stanowi szczegółowy audyt obu tych postępowań. Było to również możliwe, ponieważ po śmierci Michała Chęcińskiego, świadka w śledztwie z lat 90., który był zwolennikiem tezy o radzieckiej prowokacji, autorce książki udostępniono jego archiwum domowe.
"Pod klątwą. Portret społeczny pogromu kieleckiego" to mikrohistoryczny fresk, odsłaniający wiele zupełnie nieznanych aspektów pogromu. Książka stawia sobie dwa główne cele. Zadaniem tomu pierwszego, zawierającego szczegółową analizę pogromu, jest prezentacja społecznego kontekstu, w którym stał się on możliwy: nastrojów, przekonań, światopoglądów, ścierających się w kieleckim życiu codziennym w drugim roku po wojnie. Celem tomu drugiego było skompletowanie najważniejszych źródeł dokumentujących to zdarzenie, w tym wielu niepublikowanych zeznań Żydów ocalałych z pogromu. Pozwoliły one na zrekonstruowanie doświadczenia ofiar oblężonych w domu przy ul. Planty 7. W dalszej perspektywie zgromadzona w tomie dokumentacja umożliwiła skorygowanie dotychczasowych list ofiar, z których aż 17 pozostało bez identyfikacji. Przyczynkiem do fenomenu świadectwa jest też zestawienie zeznań sprawców i ofiar, które dzieli pięć dekad pomiędzy śledztwami.
Dzieki protokołom przesłuchań z lat czterdziestych i dziewięćdziesiątych, dokumentom osobistym, prasowym i notarialnym, w książce zarysowano sylwetki osób składających się - z jednej strony - na kielecki tłum pogromowy, z drugiej na ówczesne instytucje władzy (Milicja Obywatelska, Wojsko Polskie, Urząd Bezpieczeństwa, Urząd Wojewódzki). Instytucje te, rekrutujące się z tego samego społeczeństwa, którego bezpieczeństwa strzegły, nie tylko nie opanowały krytycznej sytuacji, ale same włączyły się do pogromu. Analiza biografii aktorów zdarzenia odsłania zupełnie nieznaną nieideologiczną historię Polski oglądaną z perspektywy Kielc.
Tom jest pokłosiem międzynarodowej konferencji historycznej z 2018 r., zorganizowanej przez IPN Katowice razem z Muzeum w Gliwicach. Składa się na niego 16 artykułów, poświęconych sytuacji w regionie górnośląskim w roku 1918. Teksty koncentrują się na roku 1918, ale także opisują wydarzenia wcześniejsze i późniejsze, traktując ten rok jako moment szerszego zjawiska transformacji politycznej i społecznej w regionie.
Poszczególne artykuły traktują o sytuacji geopolitycznej, kwestiach dyplomatycznych, przemianach sceny politycznej w regionie, radykalizacji społecznej, skrajnym ruchach prawicowych i lewicowych, oddźwiękach rewolucji niemieckiej 1918 r. na Górnym Śląsku, sytuacji ruchu polskiego, warunkach socjalnym oraz nastrojach społecznych i postawach mieszkańców wobec nowej sytuacji geopolitycznej powstałej wskutek klęski Rzeszy Niemieckiej oraz upadku monarchii Hohenzollernów.
Autorami są historycy z Polski i Niemiec, związani z różnymi ośrodkami akademickimi i instytutami badawczymi. Praca jest pierwszą tego typu, międzynarodową, próbą spojrzenia na sytuację regionu górnośląskiego w okresie przełomu.
UWAGI:
Materiały z międzynarodowej konferencji historycznej, 15-16 listopada 2018 r., Gliwice. Bibliografie przy referatach. Indeksy. Streszczenia w języku [>>] angielskim i niemieckim. Oznaczenia odpowiedzialności: pod redakcją Sebastiana Rosenbauma ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Muzeum w Gliwicach.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Socjologia narodu i konfliktów etnicznych to systematyczny wykład na temat podstawowych zagadnień i kategorii stosowanych do opisu problematyki narodowościowej, ilustrowany wieloma przykładami, zarówno historycznymi, jak i współczesnymi. Łącząc socjologiczne podejście do tematyki etnicznej z perspektywą politologiczną, autorka w przejrzysty sposób porządkuje kluczowe pojęcia i teorie dotyczące takich kategorii, jak naród, tożsamość narodowa, stereotyp narodowy. Omawia również problem mniejszości narodowych i etnicznych, złożone zagadnienie nacjonalizmu i konfliktów etnicznych, analizując przyczyny "wybuchu etniczności" w Europie Środkowej i Wschodniej w momencie, gdy przyszłość państwa narodowego staje pod znakiem zapytania. Podręcznik adresowany jest do studentów socjologii, politologii, antropologii oraz stosunków międzynarodowych.
