Problemy wychowawcze w pracy z uczniami niepełnosprawnymi intelektualnie : teoria i praktyczne zastosowania dla szkół ogólnodostępnych i specjalnych Tytuł oryginału: "Wenn Schüler mit geistiger Behinderung verhaltensauffällig sind ".
Książka przygotowana przez niemiecki Państwowy Instytut Jakości Pracy Szkół i Badań nad Kształceniem (Staatsinstitut für Schulqualität und Bildungsforschung). Dla jej autorów najważniejszy był następujący pogląd: każde dziecko, każdy młody człowiek, niezależnie od potrzeb w zakresie wspierania rozwoju intelektualnego i ewentualnie zapotrzebowania w obszarze rozwoju emocjonalnego i społecznego, ma prawo do odpowiedniego kształcenia szkolnego.
W publikacji przedstawiono szanse i ograniczenia diagnostyki psychiatrycznej oraz podejść terapeutycznych stosowanych w przypadku uczniów z zapotrzebowaniem na wspieranie w zakresie rozwoju umysłowego, zwrócono także uwagę na korzyści płynące z wymienionych działań dla szkoły i prowadzonych zajęć lekcyjnych. Wybrane postaci zachowań zwracających uwagę przedstawiono w czytelnej formie tabeli - wraz z próbą ich wyjaśnienia i podaniem możliwości działania. Czytelnik może zapoznać się z koncepcjami "pozytywnego wspierania zachowania", metodą TEACCH oraz terapią rozwoju/pedagogiką rozwoju (ETEP), a także skorzystać z konkretnych podpowiedzi, jak prowadzić zajęcia lekcyjne i jak organizować naukę i pobyt dziecka w szkole.
2. Niepełnosprawny intelektualnie i chory psychicznie? 21
2.1. Między pedagogiką a psychiatrią - dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną 21
2.2. Diagnostyka 25
2.2.1. Badanie psychiatryczne 25
2.2.2. Możliwości wspierania ze strony szkoły 31
2.3. Modele terapeutyczne 35
2.3.1. Leczenie farmakologiczne 36
2.3.2. Modele terapii zachowania 42
2.3.3. Metody psychologii głębi 48
2.3.4. Metody zorientowane na ciało 50
2.3.5. Modele systemowe 51
2.4. Podsumowanie 52
3. Zachowania zwracające uwagę i zaburzenia psychiczne -
jak się przejawiają i jak radzić sobie z nimi w szkole i podczas zajęć lekcyjnych 55
3.1. Zachowania zwracające uwagę 57
3.2. Zaburzenia psychiczne 78
4. Modele pedagogiczne odnoszące się do środowiska życiowego 113
4.1. Pozytywne wspieranie zachowania (PBS) 114
4.1.1. Podstawy i założenia teoretyczne 114
4.1.2. Praktyczne zastosowanie koncepcji - opis działań krok po kroku 116
4.1.3. Ewaluacja i zakończenie 124
4.2. Treatment and Education of Autistic and Related Communication Handicapped Children (TEACCH) 125
4.2.1. Podstawy i założenia teoretyczne 125
4.2.2. Strukturyzacja i wizualizacja jako podstawowe atrybuty modelu TEACCH 128
4.2.3. Praktyczne zastosowanie pomocy strukturyzujących 130
4.3. Terapia rozwoju - pedagogika rozwoju (ETEP) 138
4.3.1. Podstawy i założenia teoretyczne 138
4.3.2. Praktyczne zastosowanie koncepcji - opis działań krok po kroku 142
4.4. Podsumowanie 151
5. Organizacja szkoły i zajęć lekcyjnych 153
5.1. Postawy wobec uczniów przejawiających zachowania zwracające uwagę 154
6. Systematyczna obserwacja zachowania jako podstawa planu wspierania 160
5.2.1. Formy prowadzenia obserwacji i dokumentowania sposobów zachowania 160
5.2.2. Praca nad przypadkiem wspomagana nagraniem wideo 165
7. Modele działania podczas zajęć lekcyjnych 166
5.3.1. Użycie środków werbalnych i mowy ciała 166
5.3.2. Model uporu eskalującego w sposób kontrolowany (KEB) 170
5.3.3. Strategie interwencyjne według M. Bergsson 172
5.3.4. Strukturyzacja jako podstawowy element codzienności szkolnej 181
5.3.5. Praca z regułami i celami zachowania 193
5.3.6. Postępowanie z uczuciami - rozwijanie kompetencji emocjonalnych 203
5.3.7. Komunikacja wspomagana 206
8. Działanie na płaszczyźnie szkolnej 211
5.4.1. Wskazówki do zbudowania wspierającej struktury szkolnej 211
5.4.2. Specjalne koncepcje dotyczące pracy w klasie 215
5.4.3. Koncepcje interwencji kryzysowej 220
5.4.4. Wspieranie kompetencji społecznych 229
9. Podsumowanie 235
6. Struktury wspierania i formy pomocy instytucjonalnej 237
6.1. Formy wspierania i pomocy oferowane przez służbę zdrowia 239
6.1.1. Psychiatria dzieci i młodzieży 239
6.1.2. Ośrodki społeczno-pediatryczne 249
6.2. Możliwości wspierania w ramach systemu szkolnego 252
6.2.1. Kierownictwo szkoły 253
6.2.2. Grono pedagogiczne 255
6.2.3. Zespoły kompetencji wychowawczych 257
6.2.4. Państwowe doradztwo szkolne 258
6.2.5. Mobilna pomoc w zakresie pedagogiki specjalnej (MSD) 265
6.2.6. Superwizja 266
6.3. Formy pomocy proponowane przez opiekę społeczną 268
6.3.1. Świetlica ortopedagogiczna (HPT) 269
6.3.2. Opiekun szkolny 270
6.3.3. Służby odciążające rodzinę (FED) 272
6.3.4. Grupy samopomocy, stowarzyszenia i związki 273
6.3.5. Poradnie wychowawcze 275
6.3.6. Urząd do spraw Młodzieży i Rodziny 277
6.4. Podsumowanie 279
7. Opisy przypadków 281
7.1. Charlotte - przykład zaburzeń psychicznych oraz ograniczeń dotyczących możliwości psychiatrii 281 7.1.1. Powody i cele przedstawienia przypadku 281
10. Sytuacja wyjściowa 282
11. Krótka charakterystyka 283
12. Wyniki badań medycznych 283
13. Narzędzie obserwacji 284
14. Modele rozwiązań 286
5.2.3. Seva - przykład zachowań zwracających uwagę i zastosowania środków skutecznych pod względem wychowawczym 288
5.3.8. Powody i cele przedstawienia przypadku 288
5.3.9. Sytuacja wyjściowa 288
5.3.10. Krótka charakterystyka 289
5.3.11. Wyniki badań medycznych 290
5.3.12. Narzędzie obserwacji 290
5.3.13. Modele rozwiązań 291
5.2.4. Anton - praca z arkuszem oceny ELDiB, doradztwo dla rodziców 292
5.4.5. Powody i cele przedstawienia przypadku 292
5.4.6. Sytuacja wyjściowa 293
5.4.7. Krótka charakterystyka 295
5.4.8. Wyniki badań medycznych 296
5.4.9. Narzędzie obserwacji 296
5.4.10. Modele rozwiązań 296
5.2.5. Daniel - opracowanie celów i środków wspierania na podstawie planowej obserwacji 298
8. Powody i cele przedstawienia przypadku 298
9. Sytuacja wyjściowa 299
10. Krótka charakterystyka 300
11. Wyniki badań medycznych 300
12. Narzędzie obserwacji 301
13. Modele rozwiązań 302 Bibliografia 307
Ryciny, zdjęcia - autorzy 315 *
UWAGI:
Płyta zawiera usystematyzowane informacje na temat poszczególnych zaburzeń i zachowań zwracających uwagę, materiały do wykorzystania oraz zdjęcia [>>] przedstawiające, jak można zmodyfikować środowisko szkolne. Bibliografia na stronach 307-314. Oznaczenia odpowiedzialności: przekład: Elżbieta Cieślik ; Państwowy Instytut Jakości Pracy Szkół i Badań nad Kształceniem = (Staatsinstitut für Schulqualität und Bildungsforschung).
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
PROGRAMY EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNE dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, znacznym i niepełnosprawnością sprzężoną zostały przygotowane z myślą o nauczycielach specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, nauczycielach szkół masowych uczących uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, znacznym i niepełnosprawnością sprzężoną oraz rodzicach tych uczniów. Programy obejmują treści kształcenia zgodne z podstawą programową zawartą w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. Ponadto są ściśle skorelowane z publikacjami: Śladami pór roku. Karty pracy dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, znacznym i niepełnosprawnością sprzężoną. Umożliwi to efektywne realizowanie i monitorowanie programu edukacyjno-terapeutycznego oraz dokonanie diagnozy rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, znacznym i niepełnosprawnością sprzężoną.
