Czterotomowy cykl poświęcony myśli wybranych polskich filozofów - od Witelona po Karola Wojtyłę. Bohaterami tomu IV (z tytułową aluzją do Norwida) - Tłumaczenie narodowych testamentów - są filozofowie XX-wieczni: twórca metafilozofii lwowsko-warszawskiej, Kazimierz Twardowski, i jego uczniowie (Jan Łukasiewicz, Kazimierz Ajdukiewicz); "polski Renan" - Władysław Witwicki; kompletnie zapomniany "Plato prowincjonalny" - Kazimierz Sośnicki; "Sokrates warszawski" - Tadeusz Kotarbiński; filozofowie artyści - Leon Chwistek i Stanisław Ignacy Witkiewicz; "ostatni historiozof" - Feliks Koneczny; ponadto Florian Znaniecki, Bronisław Malinowski, Henryk Elzenberg, Kazimierz Dąbrowski, a wieńczy tę część prezentacja "filozofii nieśmiertelnej nadziei" Karola Wojtyły. Nie dość wszelako na tym, bo w zatytułowanym nieco kokieteryjnie ostatnim rozdziale "Zamiast posłowia" autor w tok narracji już problemowej, a nie podmiotowej, wplata mikrosylwetki lub przynajmniej dłuższe wzmianki całego szeregu postaci ze wszystkich epok myśli polskiej, jak: abpa Jakuba Świnki, "pierwszego felicytologa" - Pawła z Worczyna, Stanisława Iłowskiego, Stanisława Orzechowskiego, Szymona Starowolskiego, pierwszego polskiego ateisty - Kazimierza Łyszczyńskiego (i jego jezuickiego nauczyciela Jana Morawskiego), Henryka Struwego, Adama Mahrburga, Władysława Biegańskiego, Mariana Borowskiego, Mścisława Wartenberga, Władysława Tatarkiewicza, Romana Ingardena, filozofującego poety Jerzego Żuławskiego, "uniwersalistów": Andrzeja Trzebińskiego i ks. Józefa Warszawskiego, unionisty Jerzego Brauna, tomistów: ks. Franciszka Gabryla ("największego z mistrzów polskiej scholastyki") i Mieczysława Gogacza, o. Józefa Marię Bocheńskiego, ks. Józefa Tischnera, Tadeusza Płużańskiego, ks. Włodzimierza Sedlaka, a nawet autora polskiego kodeksu honorowego (jako jednej "z bardziej oryginalnych propozycji etycznych II RP") - Władysława Boziewicza. Są tu też niepochlebne wzmianki o marksistowskich komisarzach kultury w PRL (Maria Janion, Leszek Kołakowski, Adam Schaff, Zygmunt Bauman), później poprzebieranych w różne peleryny, oraz ich "neomarksistowskich" adeptach, jak Adam Michnik.
