Ich nie ma, a ja jestem. Z jakiej to racji i jaki ma to sens? - powtarzał Marek Edelman pod Bunkrem Anielewicza w Warszawie.Tęsknię za Tobą, Żydzie - pisze po latach na polskich murach Rafał Betlej.Pomiędzy tymi słowami rozpięty jest przewodnik po miejscach związanych z jedną z najważniejszych społeczności zamieszkujących dawną Polskę. Polskę, której żydowska nazwa to Polin ("tu odpoczniesz"...).Z tą książką poznasz świat Żydów polskich.
UWAGI:
Bibliografia na stronie 270-272. Indeks. Oznaczenia odpowiedzialności: Adam Dylewski.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Jest to praca wchodząca głęboko we współczesne kwestie społeczne i kulturowe, które mają obecnie miejsce w tym regionie. Ma ona charakter naukowy (co widać także po bibliografi i), ale przybiera również postać osobistego eseju socjologicznego o Śląsku i jego mieszkańcach. Jej autorka odwołuje się niejednokrotnie do swoich prac i badań na temat Śląska, które prowadziła od lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Pozwala to zrozumieć czytelnikowi zmiany, jakie dokonały się i dzieją się w tym regionie, jak ewolucję postrzegania regionu Śląska od traktowania go jako monolitu kulturowego w państwie polskim do dostrzeżenia jego autonomicznej wartości kulturowej w systemie demokracji.
Lektura tej pracy nie pozostawia czytelnika neutralnym, autorka angażuje mocno czytelnika w poznanie i zrozumienie tego, co obecnie tam się dzieje. Staje zawsze po stronie Ślązaków, którzy próbują wreszcie mówić swoim głosem i w swoim imieniu. To jest nie tylko dobra merytorycznie i poznawczo książka, ale jest ona także sprawnie napisana (czyta się ją z zainteresowaniem), ciekawa ze względu na różne przykłady historyczne oraz aktualna ze względu na obecne miejsce Śląska i Ślązaków w Polsce.
z recenzji dr hab. Sławomira Łodzińskiego, prof. UW
II. Niektóre sposoby badania problematyki etnicznej na Śląsku
a. Badania etniczne w polskiej socjologii
b. Badania etniczne na Śląsku
c. Moje badania na Śląsku w latach 2015-2016
III. Śląsk jako pogranicze
a. Śląsk w II Rzeczpospolitej Polskiej
b. II wojna światowa i powojnie – Śląsk w PRL
IV. Inna perspektywa spojrzenia na Śląsk. Socjologia postkolonialna,
teorie postkolonialne a grupa mniejszościowa w Polsce
a. Socjologia wobec problemów społeczności niemetropolitalnych
b. Społeczności pozametropolitalne a teorie postkolonialne
c. Śląsk jako kolonia?
V. Ślązacy w literaturze i literatura śląska
a. Śląsk w literaturze pięknej niemieckiej grupy dominującej
b. Śląsk w literaturze pięknej polskiej grupy dominującej
c. Ślązacy w oczach grup dominujących
d. Ślązacy sami piszący o Śląsku
VI. Pamięć o przeszłości
a. Pamiętanie i zapominanie przeszłości w oczach historyków
i socjologów
b. Historia a pamięć o przeszłości w praktyce
c. Wykorzystywanie przeszłości
VII. Pamięć o przeszłości na Śląsku
a. Historia Śląska w wersji grupy dominującej
b. Historia Śląska w wersji grupy zdominowanej
c. Cywilne spojrzenie na wojnę
d. Która przeszłość jest prawdziwa?
VIII. Co ludzie mówią? Jak działają?
a. Ślązacy? – Tak, Ślązacy!
b. Niemcy i praca w Niemczech
c. Kto reprezentuje Ślązaków?
d. Działania grupy dominującej wobec Śląska i odpowiedź Ślązaków
IX. Zakończenie
Bibliografia
Indeks przedmiotowy
Indeks osobowy
Summary: Silesia – still no change (?). People, culture and the Silesian
community in a postcolonial perspective *
UWAGI:
Mapa na stronie 2 okładki. Bibliografia, netografia na stronach 267-285. Indeksy. Streszczenie w języku angielskim. Oznaczenia odpowiedzialności: Maria Szmeja.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wielbiciele Podlasia dobrze znają Kruszyniany i Bohoniki. Miłośnicy Sienkiewicza z pewnością pamiętają Lipków. Ale nawet ci, którzy słyszeli o polskich Tatarach, zaliczają ich raczej do barwnej, egzotycznej przeszłości.
Przybyli na Litwę pod koniec XIV wieku, kiedy książę Witold rekrutował wojska przeciwko Krzyżakom. W zamian płacił ziemią w bezludnej głuszy. Zostali. Walczyli pod Grunwaldem, a potem w kolejnych wojnach i powstaniach. Legionista Aleksander Sulkiewicz był przyjacielem Piłsudskiego. Mufti Szynkiewicz szedł za trumną marszałka ramię w ramię z imamami wileńskim i warszawskim. Kilkanaście pokoleń wydało majorów, chorążych, tłumaczy królewskich, sędziów, rotmistrzów. Chociaż żyli otoczeni ludnością chrześcijańską, potrafili zachować odrębność narodową i wiarę muzułmańską.
Pod koniec lat trzydziestych XX wieku mieszkało ich w Polsce niecałe sześć tysięcy. Po II wojnie światowej Tatarów nie uwzględniała żadna z umów o repatriacji zawartych między Moskwą a Warszawą. Władze sowieckie traktowały ich jako Tatarów radzieckich, chociaż oni sami czuli się pełnoprawnymi obywatelami Rzeczypospolitej. Ci, którym udało się opuścić Kresy, próbowali zacząć nowe życie w nowych miejscach. Dziś oficjalnie pozostało ich niespełna dwa tysiące.
Bartosz Panek zebrał, co ocalało. W fascynujących życiorysach swoich bohaterów przypomina, że kultura tatarska była i jest nieodłączną częścią naszego wspólnego dziedzictwa i choć dzisiaj społeczność tatarska jest nieliczna i podzielona, pamięć o niej musi przetrwać.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 333-[341]. Oznaczenia odpowiedzialności: Bartosz Panek.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
