Alchemia, psychodelia i buddyzm w artystycznej enklawie na Górnym Śląsku
Ezoteryczna historia polskiej inteligencji
Co to jest Śnialnia? To miejsce, w którym się śni, i przestrzeń, gdzie sny się urzeczywistnia. Ich sen był snem o wolności.
Malarze Urszula Broll, Antoni Halor, Zygmunt Stuchlik, Andrzej Urbanowicz i Henryk Waniek wymknęli się do Śnialni z realiów PRL-u. W latach sześćdziesiątych XX wieku stworzyli przy ulicy Piastowskiej 1 w Katowicach legendarną Pracownię, która przetrwała sześć dekad. Najpierw kusiła duchowością, a po 1989 roku - ekscesem, testując granice odzyskanej wolności.
W kręgu oddziaływania Pracowni znalazły się ważne dla polskiej kultury postacie, m.in.: Zdzisław Beksiński, Henryk Mikołaj Górecki, Jerzy Illg, Ryszard Krynicki, Mieczysław Litwiński, Jarosław Markiewicz, Jacek Ostaszewski, Tadeusz Sławek, Olga Tokarczuk czy Ingmar Villqist.
Rafał Księżyk powraca z polifoniczną, osadzoną w śląskich realiach opowieścią o tym, co wydawało się eskapizmem, a zmieniło rzeczywistość. W Pracowni publikowano jedne z pierwszych w Polsce Ludowej samizdatów, stąd wyruszano w pionierskie psychodeliczne tripy, tutaj zaczął się polski buddyzm zen. Rozwinęła się wrażliwość, która pozwoliła spojrzeć na Śląsk i na Polskę w nowy sposób.
Wokół powstań Śląskich pojawiło sie wiele mitów, nieporozumień, prób wykorzystania ich do bieżącej walki politycznej. i działo sie to już w latach 20-tych ubiegłego wieku. Dzieje się i dziś. Dlatego też warto publikować na ten temat. Pokazywać, jak to było. Przedstawiać relacje różnych uczestników. Ponieważ historia nie jest czarno-biała. Pewne decyzje po czasie okazują sie błędami. Ludzie szlachetni dopuszczali sie czynów podłych. Narodowość czy przynależność polityczna nie chroniło przed błędami i niemoralnymi działaniami. Mam nadzieję, że te historie, spisane przez naszych kronikarzy, będą kolejnymi lampkami, które pozwolą lepiej się przyjrzeć temu wielkiemu zjawisku., jakim były Powstania Śląskie. Pozwolą też dojrzeć, jak wiele aktualnych współcześnie tematów jest tak naprawdę kontynuacją dyskusji sprzed 100 lat. Autonomia, "polskość", czy też "niemieckość" mieszkańców Górnego Ślaska. A może odrębna narodowość. Dyskusje ciągną się di dziś. [...] (Ze wstępu)
Alicja Knast - dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach o książce: Zbiór opowieści Wihajster do godki Barbary Szmatloch pięknie pokazuje, że niektórych zjawisk ze świata Górnego Śląska nie da się przekonująco opowiedzieć w języku polskim. Bo jak wytłumaczyć komuś, co to są fizymatenta czy wihajster.Psycholingwiści spierają się, jak akwizycja języka i aparat pojęciowy wpływają na nasze działania, ale my na Górnym Śląsku wiemy jedno: fenomenu godki śląskiej nie da się sprowadzić do skodyfikowanego systemu znaków graficznych czy fonemów. Jest to fascynujący świat, którego poznanie możliwe jest przez zanurzenie się w nim. Pomiędzy sylabami czy głoskami zawarte są zapachy, dźwięki, dwuznaczności, mrugnięcia okiem, duża doza ironii i autoironii, a także coś, co na Wyspach Brytyjskich nazywane jest understatement, a w godce śląskiej jest wszechobecne i nie ma nazwy.Moim zdaniem nie jest prawdą, że oznacza to brak przebojowości Ślązaków - jak powszechnie się uważa - ale coś dokładnie odwrotnego: dumę i radość ze zrozumienia tego świata, a książka Barbary Szmatloch jest tego dobitnym przykładem. Mam również nadzieję, że jest wyzwaniem i zachętą dla tych, którzy do tej pory uważali, że godki śląskiej nie da się poznać czy nauczyć. Terozki bydymy wszyjscy godać po ślonsku na cołki karpyntel!
Historia Kultura i sztuka Socjologia i społeczeństwo
ZAKRES CZASOWY:
1820-2020 r.
POWSTANIE DZIEŁA:
2021 r.
OPIS FIZYCZNY:
239, [1] strona : fotografie, portrety ; 24 cm.
SYGNATURA:
ŚLąSK: 39
KOD KRESKOWY
INWENTARZ:
201027909000
27909
UWAGI:
Rozdziały lub artykuły tej książki skatalogowano pod własnymi tytułami. Dostępne pod tytułem pracy zbiorowej. Bibliografia na stronach 226-232. [>>] Streszczenia w języku angielskim i niemieckim. Oznaczenia odpowiedzialności: Piotr Muschalik, Barbara Firla, Beata Piecha-Van Schagen ; redakcja naukowa Beata Piecha-Van Schagen ; [tłumaczenie na język angielski: Izabela Blacha, tłumaczenie na język niemiecki: Katarzyna Paruzel].
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Długooczekiwany zbiór zasad pisowni języka śląskiego autorstwa dr. hab. Henryka Jaroszewicza
Podstawowe informacje o języku śląskim Zasady ortografii Słownik ortograficzny Dodatek gramatyczny Choć praca ta ma przede wszystkim pełnić funkcję praktyczną, służąc pomocą w posługiwaniu się pisaną odmianą języka śląskiego, można ją traktować także jako bazę i punkt wyjścia do opracowania kolejnych, niezbędnych śląskich dzieł o charakterze normatywnym - naukowej gramatyki opisowej, podręcznego jednojęzycznego słownika, słownika przekładowego polsko-śląskiego itp. Perspektywa ich powstania w sytuacji, gdy na rynku obecna już będzie monografia ściśle regulująca zasady śląskiej ortografii i dająca podstawowe informacje gramatyczno-leksykalne o języku śląskim, nie wydaje się być zbyt odległa czasowo. (Fragment Wstępu)
"To praca bardzo potrzebna. Na takie ustalenia i omówienia czekają i zwykli czytelnicy śląskich tekstów, i pisarze, dziennikarze, eseiści, i wreszcie socjolingwiści obserwujący kolejny etap stanowienia normy." Prof. Jolanta Tambor, Uniwersytet Śląski
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 191-193. Streszczenia w języku angielskim i w gwarze śląskiej. Oznaczenia odpowiedzialności: Henryk Jaroszewicz.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
