Czytajmy klasyków, by poznać przyszłość - nawołuje Ryszard Koziołek, pokazując, jak ważna dla przetrwania naszego gatunku jest zdolność rozumienia i komentowania literatury. Bo to właśnie literatura dostarcza nam narzędzi do wyobrażania sobie przyszłości, to ona pomaga nam odróżnić kłamstwo fikcji od kłamstwa, które podaje się za prawdę. Skomplikowane? Nie mniej niż fake newsy, medialne manipulacje i gąszcz wiadomości udostępnianych w internecie. Literatura w interpretacji Koziołka to nie martwy zapis, oceniany przez krytyków, opisywany przez literaturoznawców i przeznaczony do tego, by dręczyć młodzież szkloną. To spoglądanie w lustro kultury, specjalna odmiana edukacji obywatelskiej, której celem jest nie tylko rozumienie świata, ale też wytworzenie w sobie zdolności do wyrażania niezgody na to, co już jest i co może być. Zbiór esejów o literaturze, kulturze, historii i sztuce to erudycyjna wyprawa szlakiem wielkich dzieł, bohaterów i kulturowych kontekstów. Jest tu Szekspirowski sonet jako sposób na bezradność, jest wywrócona do góry nogami Lalka, śmiejący się Camus i pytania o to, czego o Jezusie nie powiedzieli nam ewangeliści. Koziołek używa tekstów starożytnych do wyjaśniania zdarzeń jak najbardziej współczesnych, dlatego niech nie zdziwi czytelnika spotkanie w jednym zdaniu Harveya Weinsteina ze świętym Augustynem.
UWAGI:
Bibliografia przy esejach. Oznaczenia odpowiedzialności: Ryszard Koziołek.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Linie kolejnych podziałów wyznaczają rytm naszego życia. Coraz częściej okopujemy się na z góry przyjętych pozycjach, gotowi bronić ich za wszelką cenę. Przekonani przekonują tylko przekonanych, a ci, którzy wychodzą z propozycją dialogu, traktowani są w najlepszym razie jak pożyteczni idioci. Czy faktycznie jesteśmy skazani na polsko-polskie przepychanki?
To zależy.
Bo jeśli przyjrzymy się sobie bliżej, okazuje się, że jesteśmy do siebie zaskakująco podobni. Podatni na manipulację, skłonni do emocjonalnego reagowania, chętniej ufamy "swoim" niż "innym" - zwłaszcza w sieci. Padamy ofiarami nie własnych krwiożerczych instynktów, ale akcji umiejętnie rozkręcanych przez polityków, spin doktorów i wszystkich, którzy chcą nas wykorzystać do własnych celów. Jak się przed tym bronić?
Szymon Pękala, publicysta i twórca kanałów Wojna Idei oraz Szymon mówi, podaje bardzo prosty sposób. Na trudne pytania nie bój się odpowiadać: to zależy. - a potem dokładnie przemyśl sprawę. Trzymaj się faktów. Nie ulegaj emocjom. Nie szufladkuj. Rozmawiaj z ludźmi, z którymi się nie zgadzasz. Nie podążaj za tłumem. I, no właśnie - myśl po swojemu.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialności: Szymon Pękala.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wolne słowo : dziesięć zasad dla połączonego świata Tytuł oryginału: "Free speech : ten principles for a connected world,". "Dziesięć zasad dla połączonego świata "
W świecie coraz jaskrawszych różnic światopoglądowych, musimy zgadzać się przynajmniej co do tego, na co się nie zgadzamy.
Jeszcze nigdy dotąd nie cieszyliśmy się taką swobodą wypowiedzi. Dzięki dostępowi do internetu każdy z nas może publikować niemal wszystko i docierać do milionów odbiorców. Nigdy też nie było okresu, w którym wynaturzone formy wolności wyrazu - mowa nienawiści, fake newsy - przenikałyby z taką łatwością przez granice krajów.
Timothy Garton Ash, jeden z najwybitniejszych pisarzy politycznych naszych czasów, przedstawia manifest na rzecz globalnej wolności słowa. Za pomocą barwnych przykładów - poczynając od osobistych doświadczeń z orwellowskim aparatem cenzury w Chinach, przez sprawę sądową słynnej autorki książek kulinarnych Nigelli Lawson, po kontrowersje wokół "Charlie Hebdo" - autor kreśli ramy cywilizacyjnego konfliktu w świecie, w którym wszyscy staliśmy się sąsiadami. "Wolne słowo" jest studium jednego z kluczowych wątków współczesnych losów wolności.
Mowa 19 • Kosmopolis 35 • Cyberprzestrzeń, CA 94305 38 • Walka o władzę sło¬wa 45 • Wielkie psy 56 • Wielkie koty 82 • W2 90 • Co mogą myszy 95 • Nie¬winność muzułmanów i utracona niewinność YouTube 106
IDEAŁY 123
Dlaczego słowo powinno być wolne? 123 • Jak dalece wolne powinno być słowo? Jakie powinno być wolne słowo? 133 • Nie samym prawem 136• Prawa i normy 140 • Obrażony? A jaka w tym krzywda? 144 • Czytanie Johna Stuarta Milla w Pekinie 158 • W stronę bardziej powszechnego uniwersalizmu 178
CZĘŚĆ II
PORADNIK UŻYTKOWNIKA 191
1. ŻYCIODAJNA SIŁA 195
My — wszyscy ludzie - musimy mieć swobodę i możność wyrażania siebie> co wiąże się także z poszukiwaniem, otrzymywaniem oraz rozpowszechnianiem informacji
i poglądów, bez względu na istniejące granice.
Swoboda i możność 196 • W swoim własnym języku 199 • Poszukiwać, otrzymywać i rozpowszechniać 205 • Bez względu na granice 208
2. PRZEMOC 211 Ani nie grozimy przemocą, ani nie dajemy się zastraszać.
Weto zabójcy 2/2 • Modyfikowanie testu Brandenburga 216 • Mowa niebezpieczna 220 • Wojna sprawiedliwa? 225 • Wobec weta zabójcy 229 • Karykatury i dylemat republikacji 232 • Praktykowanie pokojowego konHiktu 241
3. WIEDZA 245
Wykorzystujemy wszelkie sposobności szerzenia wiedzy i nie uznajemy żadnych tabu w tej dziedzinie.
Mówienie językiem nauki 245 • Na uniwersyteckim kampusie 249m Regulowanie historii ustawami 253 • Wszystko otwarte dla każdego? 260 • Publiczne dobro za pośrednictwem prywatnego mocarstwa 269 • Od Babel do Babble 281 • Homo zappiens 286
4. DZIENNIKARSTWO 289
Potrzebujemy wolnych od cenzury; różnorodnych,
godnych zaufania środków przekazu, abyśmy mogli podejmować decyzje oparte na rzetelnych informacjach i w pełni uczestniczyć w życiu politycznym.
Media 291 • Wolne od cenzury — ale niepozbawione ograniczeń 294 • Różnorodność: pluralizm mediów między pieniędzmi a polityką 304 • Od Daily Me - „Gazety specjalnie dla mnie" - do kiosku z gazetami 317 • Kwestia zaufania: kim jest dziennikarz? Co to jest dobre dziennikarstwo? 323 • W stronę sieciowego pnyksu 330
5. RÓŻNORODNOŚĆ 332
Otwarcie i stanowczo, ale uprzejmie,
wyrażamy swoją opinię o wszelkich rodzajach ludzkiej odmienności.
Otwartość i stanowcza uprzejmość 334 • Uprzejmość wymuszona? 343 • Dlaczego dojrzałe demokracje powinny wyjść poza przepisy prawne dotyczące mowy nienawiści 35/ • Tworzenie społeczeństwa obywatelskiego 367 • Sztuka i humor 386 • Pornografia 394 • Uprzejmość a władza 401
6. RELIGIA 404 Szanujemy wyznawcę, ale niekoniecznie treść jego przekonań.
Argument za szczególnym traktowaniem 405 • Ale czym jest religia? 411 • Dwa rodzaje szacunku 416 • Mocą prawa czy obyczaju? 427 • Kłopot z islamem 435 • Tolerancja 449
7. PRYWATNOŚĆ 453
Musimy mieć zdolność do ochrony własnej prywatności i obrony własnego dobrego imienia przed zbrukaniem bez jednoczesnego udaremniania kontroli, która leży w interesie publicznym.
Czy kiedykolwiek jesteś sam? 454 • Prywatność, dobre imię i interes publiczny 458 • Pola bitew dla możnych 469 • Sąd twitterowy 476 • Obrona dobrego imienia 481 • „Prawo do bycia zapomnianym `? 489 • Nie ulec zuckeringowi 499 • Janus Anonim 506
8. TAJNOŚĆ 5/5
Musimy być upełnomocnieni do kwestionowania wszelkich ograniczeń swobodnego dostępu do informacji wprowadzanych na przykład ze względu na bezpieczeństwo narodoiue.
Bezpieczeństwo a zasada kwestionowania 5/7 • Cena tajności 524 • Tu potrzebne są nam przepisy 533 • Kto będzie pilnował strażników? 541 • Sygnaliści i przeciekowcy: kluczowy element ochronny 548 • Kłopot z „dobrze poinformowanymi źródłami" 553 • O znaczeniu braku anonimowości 560
9. GÓRY LODOWE 563
Bronimy internetu i innych systemów komunikacji przed nielegalną ingerencją władz publicznych i prywatnych.
Góry lodowe 564 • Jeden internet, ale pod czyją kontrolą? 569 • Neutralność sieci 576 • Prywatyzacja i eksport cenzury 581 • Algorytmy etyczne? 587 • Pieniądze mówią (za głośno) 593
10. ODWAGA 597
Sami decydujemy o sobie i ponosimy tego konsekwencje.
Odwaga 599 • Dwa duchy wolności 604
WYZWANIE 611
NOTA DO PRZYPISÓW 614 BIBLIOGRAFIA DO WYDANIA POLSKIEGO 615 INDEKS NAZWISK 660 *
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 615-659. Indeks. Oznaczenia odpowiedzialności: Timothy Garton Ash ; przekład Mieczysław Godyń, Filip Godyń.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Dlaczego czasem łapiemy się na tym, że konfrontując się ze sporami wokół poprawności politycznej, przemocy symbolicznej czy #metoo, przyznajemy rację obu stronom albo w ogóle nie wiemy, co myśleć? W pasjonującej książce Agata Sikora szuka odpowiedzi na pytania, które nurtują dziś wiele osób o lewicowo-liberalnych poglądach. Odwołując się do świadectw wrażliwości różnych epok - od liryki trubadurów przez "Deklarację Praw Kobiety i Obywatelki", musical Hair, powieść i serial Opowieść podręcznej po stand-up Nanette - pokazuje, jak rodziła się i ewoluowała liberalno-lewicowa wrażliwość, które emocje mogły być w jej ramach wyrażane, a które zostały wypchnięte poza jej nawias. Autorka rozpoznaje kulturowy klincz, w jakim tkwimy, rozdarci między dążeniem do autentyczności a oświeceniową koncepcją racjonalnego podmiotu; między polityką tożsamości a uniwersalistycznym liberalizmem. A potem, zdając sprawę z własnych wątpliwości, próbuje wskazać ścieżki, które mogą nas z tego klinczu wyprowadzić. * * Oryginalność pisarstwa Agaty Sikory przejawia się nie tylko w błyskotliwych, erudycyjnych analizach zjawisk kultury, ale też w wyjątkowej umiejętności problematyzowania własnych doświadczeń - życia w Polsce i wielokulturowym Londynie, łączenia freelancerskiej pracy intelektualnej z wychowywaniem małego dziecka, zderzeń i spotkań z innymi punktami widzenia. Dzięki temu jej książka jest czymś więcej niż esejem - jest zmianą.
UWAGI:
Nota bibliograficzna na stronie 253. Oznaczenia odpowiedzialności: Agata Sikora.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Najnowsza książka Andrzeja Stasiuka to niezwykły zapis podróży na Wschód - podróży we wspomnienia do obrazów z dzieciństwa spędzanego u dziadków na Podlasiu i podróży tam, skąd wyszły oddziały Czyngis-chana, tam, gdzie historia jest jak geologia i tektonika: nieunikniona, nieprzewidywalna, miażdżąca, tam, gdzie lucyferycznym blaskiem świeci nowa potęga - do Rosji, Chin i Mongolii. To próba uchwycenia cienia Wschodu, który na nas pada. Opowieść o tęsknocie, pragnieniu i strachu. I o tym, jak umyka przestrzeń, a powraca pamięć.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialności: Andrzej Stasiuk.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Gdy wieczorami patrzysz w niebo, widzisz tylko tajemniczą i niepokojącą przestrzeń. Granatowa otchłań przetykana mrugającymi gwiazdami stanowi zagadkę, nad którą pewnie się zastanawiasz. Jednak naukowy język, którym zwykle opisuje się Wszechświat, sprawia, że zamiast zgłębiać teorię Wielkiego Wybuchu, czujesz, że zaraz wybuchnie ci głowa.
Właśnie dlatego musisz przeczytać tę książkę. Christophe Galfard, uczeń samego Stephena Hawkinga, zabierze cię na niezwykłą wyprawę 10 milionów lat świetlnych od Ziemi, pokaże powierzchnię gasnącej gwiazdy lub zmniejszy cię do rozmiarów atomu. Dzięki sile wyobraźni, bez trudnych definicji i skomplikowanych obliczeń odkryjesz prawdziwe piękno Wszechświata.
UWAGI:
Na okładce podtytuł: niezwykła podróż przez czas i przestrzeń. Bibliografia na stronie [410]. Oznaczenia odpowiedzialności: Christophe Galfard ; tłumaczenie Sławomir Paruszewski.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Autorka bestsellerowej powieści Amerykaana zastanawia się, co to znaczy być dzisiaj kobietą i zachęca, byśmy wszyscy zostali feministami.
Cieszący się wielkim uznaniem, skłaniający do refleksji bestseller z listy "New York Timesa" - osobisty, poparty doskonałymi argumentami esej powstały na podstawie podziwianej prelekcji o tym samym tytule wygłoszonej na konferencji TEDx.
Chimamanda Ngozi Adichie formułuje jedyną w swoim rodzaju definicję feminizmu dla XXI wieku, zakorzenioną w pojęciach wspólnoty i świadomości. Czerpiąc pełnymi garściami z własnego doświadczenia oraz głębokiego zrozumienia często ukrytych realiów polityki seksualnej, ta niezwykła autorka stara się obalić stereotypy i obłaskawić złe skojarzenia zwykle wywoływane przez ten termin.
UWAGI:
Tytuł oryginału: We should all be feminists, The feminine mistake. Oznaczenia odpowiedzialności: Chimamanda Ngozi Adichie ; tłumaczenie Agnieszka Sylwanowicz.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni