Bratnia krew : walki polsko-kozackie
Kwestia kozacka od XVI wieku była jednym z nabrzmiewających problemów w państwie Jagiellonów, a potem w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Kozacy zaporoscy - kresowa ludność przeważnie ruskiego pochodzenia, wyznająca prawosławie - zamieszkiwali pograniczne stepy nad Dnieprem, tzw. Dzikie Pola. Trudnili się wojaczką i łupiestwem, dokonując wypraw na wybrzeża Morza Czarnego należące do imperium
osmańskiego, co powodowało konflikty między oboma państwami. Władze Rzeczypospolitej próbowały wziąć Kozaków w karby i wykorzystać do obrony przed Tatarami, Turkami i Moskwą. Jednak chroniczny brak pieniędzy z podatków uniemożliwiał stałe finansowanie tzw. rejestru kozackiego, czyli Kozaków będących na służbie królewskiej. Zmniejszanie rejestru i rozmaite zakazy zaś prowokowały bunty i powstania kozackie. Największe z nich, któremu przewodził Bohdan Chmielnicki, wybuchło w 1648 roku i przerodziło się w kresową, bardzo krwawą wojnę, omal nie powodując upadku państwa polsko-litewskiego.
Starcia polsko-kozackie obrosły też wieloma mitami i uprzedzeniami. Dla strony polskiej były to rebelie dzikich i okrutnych rozbójników, palących, grabiących i mordujących szlachtę. Dla strony rusko-ukraińskiej zaś zrywy narodowowyzwoleńcze przeciwko gnębicielom - polskim panom i katolikom. Z przelewania "krwi pobratymczej" (jak pisał Henryk Sienkiewicz w Ogniem i mieczem) korzyść wyciągnęła Rosja, która zajęła zadnieprzańską Ukrainę, by w XVIII wieku ostatecznie podporządkować sobie Kozaczyznę.
Odpowiedzialność: | Tomasz Bohun, Dariusz Milewski. |
Hasła: | Kozacy zaporoscy Powstania kozackie (1591-1704) Powstanie Kosińskiego (1591-1593) Powstanie Chmielnickiego (1648) Powstanie Nalewajki (1595) Powstanie Paleja (1702) Koliszczyzna (1768) Polska Ruś Zaporoże (Ukraina ; kraina historyczna) Opracowanie |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Bellona, 2024. |
Opis fizyczny: | 165, [1] strona, [32] strony : fotografie, ilustracje, mapy; ; 22 cm. |
Uwagi: | Bibliografia na stronach 163-[166]. |
Forma gatunek: | Książki. Publikacje popularnonaukowe. |
Dziedzina: | Historia |
Zakres czasowy: | 1583-1774 r. |
Powstanie dzieła: | 2024 r. |
Twórcy: | Milewski, Dariusz. (1974- ). Autor |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)